Bir ildən sonra əminliklə ümumiləşdirmək olar ki, ölən yazıçının irsi istər əziz tutduğu məclisdə adının anılması, istərsə də onun şərəfinə hər ay şeir oxunması, Limonovun kollektiv xatirəsini mifoloji istiqamətə aparmağa davam edir. Onun real prototipindən və ideyalarının aktuallığı hələ də həm dövlət telekanallarının studiyalarını, həm azadlıq, həm demokratiya, həm də sosial ədalət üçün siyasi tələblərin qlobal, ümumrusiya tendensiyasından kənarda mövcud olan ultrasağ axınları və görüşləri əhatə edir.
Neoliberal hegemonun trubaları milli-bolşevik Yerixonun süqutunu səsləndirdi. Yeniyetmə Savenko isə heç vaxt böyüməyəcək.
Eduard Limonovun ölümü ilə bağlı açıq fikirlər səslənmiş, az-çox tənqidi və təsirli yazılar görmək olar. 90-cı illərdə həmişəlik ilişib qalmış postmodernist Sorokin ilə Henri Miller arasında nəsr və poeziyada uzanan görkəmli ədəbi dühası haqqında sonsuz danışa bilərsiniz. Limonovu “Rusiya-1”-də çıxışları zamanı yazıçı kimi qələmə versələr də, o yazıçı deyildi. O sözün tam mənasında siyasətçi də deyil. Bu təxəllüsü götürən şəxs heç olmasa 1976-cı ildən bəri yox idi.
Əgər Limonovu bir fenomen kimi bir neçə kəlmə ilə şərh etmək istəsək, yanılmarıq: “Heç kim Eduard Limonovun ideyaları və ya kitabları ilə maraqlanmır, hamı Eduard Limonov əmtəəsi ilə maraqlanır”.
İngilis dilində onun kimiləri “con artist” adlandırırlar – hiyləgər, fırıldaqçı, parlaq fırıldaqçı, ifaçı. Onun fikirlərinin genezisi və Amerika Fəhlə Partiyasının simpatiyası, müasir elit sənət sərgilərinə snobliklə xor baxan anti-burjua dissidenti, antiqloballaşmaya qarşı mitinqlərdə və Nyu-York punk partiyalarında müntəzəm iştirak edən trotskist birdən-birinə rus imperializminin ən səs-küylü müğənnilərindən birinə çevrildi.
Birinci dairə
Limonovun hər bir xüsusiyyətini inkar etsək belə, onun ardıcıl olması yenidən bu xüsusiyyətlərinin yaranmasına şərait yaradacaq. Eduard qanqster kəndindəki bir yeniyetmənin həyatından, xüsusən də xaricdə burjua həyatının bütün yaramaz parıltısını nümayiş etdirdiyi əfsanəvi “Bu mənəm – Ediçka”nı əsərində istifadə edə bildiyi üçün ən çox ədəbi həzz alanlardan birinə çevrildi. Postsovet məkanında çarəsiz gəncliyində olan ağrılı şey – ümidsizlik hissi həm nəsrdə, həm də qeyri-bədii ədəbiyyatda mədəni və siyasi alternativdə böyük rol oynamışdır. “Vəhşi qız”, “Digər Rusiya”dan tutmuş, bu yaxınlarda çıxan “Zərif lider olacaq”a qədər onun üslubu və xüsusilə ideoloji komponenti qeyd-şərtsiz idi.
Hələ Krım və Donbassdan əvvəl, 11 dekabr 1994-cü ildə “NBP”-nin (Nasional-Bolşevik Partiyası” mərkəzi orqanı “Limonka”, “Yaşasın müharibə” başlığı ilə Çeçenistandakı müharibəni dəstəkləyən, italyan futuristlərinin, faşizmin sələflərinə bənzər şuarlardan istifadə etməyə
başladılar. İndi isə “Milliyətçi Bolşevik Partiyasının” bədii layihəsinin manşetlərində artıq proletar ziyalısı, vətəndaşlığı olmayan bir şəxs yox, eyni siyasi xadimlərlə (məsələn, Duqin) görünür, ancaq “zərif lider”, epater görünür; gənc oğlan və qızların ürəyini asanlıqla idarə edən, ikincisini isə “döyüşən qız yoldaşları” rolunda qoyan pop mexanikasının iştirakçısı, partiyada yalnız güclü və başı qırxılmış oğlanlar üçün cazibədar lider kimi yaddaşlarda qalmaq üçün irəliyə doğru addımlayır.
Bəzən Limonovun digər keçidləri post-rayt və identitarların manifestləri ilə asanlıqla qarışdırılır:
“Burjua dünyası, burjua nizamı – qızlarımızı “düyə”yə çevirdi. Axmaq, səssiz, güvənən, nəm burunlu, axmaq dabanlarda alt paltarında bir heyvan – “babat qız” yox olmalıdır. Mən vəhşi qızlardan ibarət dəstələrin saçlarını sovurduğu küləklə şəhərləri darmadağın etməsini xəyal edirəm”.
Bəzən Limonovun digər keçidləri alt-hüquqların və identitarların manifestləri ilə asanlıqla qarışdırılır:
“Avropa öz tənəzzülünü sevir. Başa düşmür ki, feminizm və dözümlülük, hər cür qeyri-ciddi əxlaq onun ölümünün əlamətləridir, bunlar onu yıxıb tarixin qəbrinə aparacaq pisliklərdir. Avropa gecə-gündüz Roma İmperiyasının son əsrlərinin tarixini oxuyar, Roma sivilizasiyasının niyə məhv olduğunu təhlil edərdi. Əvəzində Avropa öz meyit əxlaqı ilə bütün dünyaya sirayət edib”.
Limonovun keçmiş həyat yoldaşları ilə etdikləri (məsələn, xəyanət və Natalya Medvedeva ilə birgə elitist həyat nümayişi) ümumiyyətlə bütün etik sərhədlərdən kənarda qalır.
Bu cür ritorika müasir ardıcıllara da qadağan olunmuş “NBP”-ni xatırladır. Məsələn, “rus sosialistlər” Limonovu “Rusiyaya milli bolşevizm ideologiyasını bəxş edən və həmin ideyanı tanıdan Letov, Kinçevin əlinə yazaraq, “Dördlər dəstəsi”ni formalaşdıran şəxs kimi qələmə verirlər.
Limonov kripto-solçu Duqinə oxşayır. Dugin tradisionalist (ənənəçi) paltarı geyinərək, Qay Deborddan həvəslə sitat gətirirsə, o zaman Limonov “köhnə sol”un totalitarizmini və levellerin “götürüb bölməyi” ilə birləşdirərək, Rus imperiya nəzəriyyəsi və praktikasını – Serbiya, Dnestryanı, Abxaziya səngərlərində görürdü (Limonov Abxaziya, Serbiya, Dnestryanı bölgələrində olaraq vuruşmuşdur. Limonov Dağlıq Qarabağa Azərbaycandan icazəsiz səfər edərək Əliyev hakimiyyətinin bütün xəbərdarlıqlarını vecə almamışdır) Limonov və səhabələr Rusiyanın Sevastopol şəhəri üzərində bayraqlar qaldırması, 2000-ci illərin əvvəllərində Qazaxıstanın şimalını ələ keçirmək üçün silahlanması və bu yol ilə Rusiyaya inqilabi yayması haqqında (bu hadisəyə görə Eduard üç ay həbsdə yatdı və “təcrübə çamadanlarını” yığmağı bacardı) öz müsahibələrində ağız dolu danışırdı.
İkinci dairə
2015-ci ildə Moskvada olarkən, Donbassdakı müharibənin ortasında, Milli bolşeviklərə və Limonovlara, ağ lent etirazlarının uğursuzluğundan sonra, “Digər Rusiya”nın beşinci qurultayının açıq hissəsinə gəldim. 2011-2012-ci illər, baba eyniadlı meydanda inqilab oynamağa qərar verəndə və sağ-liberal qüvvələrlə ittifaqını pozduqda, yeni imperiya nəfəsi yenidən onda alovlanırdı.
Qurultayda Rusiya Federasiyasının əksər regionlarından 200-dən çox nümayəndə, partiyanın ən tanınmış üzvləri iştirak edirdilər. Cəbhədən gələn videomüraciətlər, vətənpərvərlərin metal sədaları altında Ukrayna bayrağının cırılması ilə başa çatdı. Sözdə çəkiliş üçün də ajiotaj var idi. Üzvləri guya döyüşçülərlə eyniləşdirilməli olan “Beynəlxalq Briqadalar”a, yaralılara və həlak olanların ailələrinə dövlət müavinətləri ödənilməli idi. “Digər Rusiya”nın qaradərili üzvü Ayo Benes:
“Biz istərdik ki, sıralarımıza daha çox insan, xüsusən də Rusiyanın müstəqilliyi uğrunda qan tökməyə və canlarını verməyə hazır olan Milli bolşeviklər qoşulsun. Bu yaxınlarda Britaniya Kommunist Partiyasından olan yoldaşım Böyük Britaniyadan gəldi. Bizim sıralarımıza Şotlandiyadan, Serbiyadan, Fransadan, Almaniyadan qoşulanlarımız da var. Müxtəlif sülh vərəqələri imzalanıb. Lakin Minsk razılaşmaları Kiyev tərəfindən pozulur. İndi biz yüksək hazırlıq vəziyyətindəyik. “Şüyüd”çülər çox miqdarda hərbi avadanlıq yığırlar. Mən Latviyada baş verən qanunsuzluqlarla bağlı beynəlxalq ictimaiyyətə müraciət etmək istəyirəm: faşist-Latviya rejiminə təzyiq edin və onlardan oğlanlarımızı təqib etməyi dayandırmağı, onları azad edib Rusiyaya göndərməyi tələb edin. Rusiya hər şeydir! Qalan heç nədir!”.
Limonov 2014-cü ilin mayında gənc oğlanları Rusiya kapitalının maraqları üçün qırğına göndərməyə başladı. 2014-2015-ci illərdə “İnterbrigadalar” 2000-ə yaxın milli bolşeviki DXR və LPR-nin bir neçə bölməsinin tərkibində döyüşlərdə iştirak edən Donbass xalq respublikalarına daşıdı.
2014-cü il may ayının ortalarında ilk Milli bolşeviklər Slavyanskda İqor Strelkovun dəstəsinə qoşuldular. İyun ayında LPR milislərinin sıralarında ilk Milli bolşeviklər meydana çıxdı. DXR və LPR-də hakimiyyətin institutlaşması ilə şərti olaraq “sol” hərbi rəhbərlərlə birlikdə milli bolşeviklərin briqadalararası lazımsız hala gəldi. Belə ki, 2015-ci ilin mayında Donetskdə DXR Dövlət Təhlükəsizlik Nazirliyi beş milli bolşeviki saxlanaraq, partiyanın Donetskdə Artem küçəsindəki ofisi bağlandı. Və həmin ilin payızında hərbi əməliyyatların ən aktiv mərhələsi başa çatdıqdan sonra milli bolşevik-könüllülərin əksəriyyəti evlərinə qayıdaraq, hərbi rəhbərlər bir-bir yoxa çıxmağa başladılar. Bəziləri liftdə partladıldı, bəziləri maşında pulemyotdan güllələndi.
Konvensiyaya qayıdaq. Eduard Limonov doyumsuz slayd altında “Lider danışır!” öz hiyləgər mantrasını təkrarladı.
Limonov çıxışında qeyd etdi ki, “Digər Rusiya”nın hakimiyyətlə bir təmas nöqtəsi var – “Krım bizimdir”, lakin biz daha çoxunu tələb edərək, Xarkov və Odessanın “Kiyev xuntasından” azad olmaq üçün mübarizə aparırıq. Rus dilinin səsləndiyi yer rus torpağıdır”.
“Bu hökumətin qətiyyəti bizim üçün kifayət deyil. Biz Krımın alınması alqışladıq, amma biz daha çoxunu istəyirik. Biz 1991-ci ildə Rusiya Federasiyasının hüdudlarından kənara çıxan 27 milyon rusun öz ölkələrində – Rusiyanın bir parçası olmasını istəyirik”, deyə Limonov vurğulayıb. Ardınca Limonov deyib: Bizə Şimali Qazaxıstan, Odessa, Xarkov, Novorossiya şəhərləri lazımdır. Əgər bu səlahiyyətlilərdən “əllərini yuyublarsa” və bunu etmək istəmirlərsə, o zaman onların əvəzinə biz xalqın arasına çıxıb bu layihədən danışırıq. Biz Putindən daha radikal və cəsarətli olmalıyıq. Bütün xalq üsyanlarında insanlar mülkiyyətdə bərabərsizliyi aradan qaldırmağa çalışırdılar. Belə olan halda söhbət 1991-ci ildən bəri onlardan ələ keçirilən milli sərvətin – neftin, qazın, hasilatın, elektrik enerjisinin xalqa qaytarılmasından gedir. Çox istiqamətlərə ehtiyacınız yoxdur. Biz bu iki şeyə diqqət yetirərək, xarici siyasətdə daha çox radikalizm tələb etməliyik”.
Müsahibə üçün yaxınlaşanda mənim kitabımı imzaladı və dedi ki, Rusiyanın yeganə müxalifətçisı məhz özüdür.
Üçüncü dairə
Bəs Limonov özü öz post-ideologiyasını necə müəyyənləşdirir?
Eduard həmin gün mənə müsahibə verdi.
Şəxsən sizin üçün Milli-Bolşevizm ideyası nədir? Sizcə, hazırda bu ideyada daha çox nə var? Millətçi yoxsa sosialist prinsipi? Partiyanın gələcəyi üçün bu mövqelərdən hansına üstünlük verilir?
Cavab: Biz hamıdan əvvəl anladıq ki, müasir siyasət Fransa İnqilabı günlərində doğan köhnə ideologiyaların prokrust yatağına salına bilməz, ona görə də biz qəsdən imperial millətçilik elementləri və kommunist bərabərlik ideyaları ilə sağ-sol partiya yaratdıq. Artıq iyirmi ildir ki, biz əminik ki, bu formula düzgündür. Hökumət indi vətənpərvərlikdən istifadə etməyə başlayıb, lakin hələ də liberal kapitalizmin mövqelərində dayanır.
Leqal ya da qeyri-leqal. Seçkilər və ya inqilab. Sizcə, bu gün “Digər Rusiya” üçün hakimiyyətə gəlməyin hansı yolu daha aktualdır? Və bu onun üçün prioritetdirmi? O nə dərəcədə realdır?
Cavab: Yenə məni elə bir vəziyyətə saldınız ki, cavab verməkdən yayınmağa məcburam. Tarix heç vaxt birmənalı görünməyib. Xatırlayın ki, bir vaxtlar Leninist partiyanın Dumada deputatları var idi. Güclü siyasətçi birdən yaranan imkanlardan istifadə edir. Həm qanuni, həm qanunsuz, həm də ən yüksək siyasi sənət şansdan istifadə etməkdir.
Sual: Novorossiya, Rusiya və Ukrayna haqqında proqnozunuz nələrdir? Yaxın gələcəkdə Donbasdakı münaqişə necə olacaq?
Cavab: Rusiya münaqişənin davam etdirilməsində maraqlı deyil. Amma Rusiya üsyankar DNR və LNR-i Ukraynada qoya bilməz. Münaqişə yeni formalar alaraq davam edəcək.
Sual: Novorossiya tarixində “Digər Rusiya” partiyasının gələcəyini nə gözləyir?
Cavab: Hazırda (2015) DXR və LPR-də Moskva partiyası üstünlük təşkil edir. Ona görə də bu gün DXR və LPR siyasətində bizə yer yoxdur (müharibə var, onların müstəqilliyi üçün ölməyimizə fikir vermirlər). Ancaq Moskva partiyasının həmişə nəzarətdə olacağı fakt deyil. Üsyankar Donbass, mən də Donbassın daha müstəqil olacağı bir vəziyyət görürəm, o zaman bəlkə bir yer tapa bilərik.
Sual: Xarkov və Odessa xalq respublikaları – qaçılmaz reallıq, yoxsa həyata keçirilməyən arzu?
Cavab: Tarixi insanlar yaradır. Odessa və Xarkov bu gün faktiki olaraq işğal olunmuş ərazilərdir. 21-ci əsrdə bu, qeyri-təbii bir vəziyyətdir. Rusiya bu məsələni ordunun “blitskrieg” köməyi ilə kifayət qədər tez həll edə, sonra isə davamını könüllülərə həvalə edərək ordunu geri çəkə bilərdi. Yaşayıb görəcəyik. Ukrayna imperiyasını saxlamaq üçün heç bir perspektiv yoxdur.
Sual: “Digər Rusiya” irimiqyaslı aksiyalar planlaşdırırmı? Məsələn, administrasiyaların, inzibati binaların zəbt edilməsi və s. 90-cı illərin sonu və 2000-ci illərin əvvəllərindəki kimi etirazlar olacaq yoxsa onların vaxtı keçib?
Cavab: Sən əcaib adam və internet uşağısan. Kim sənə deyəcək, Mixail? Bu, “FSB”-yə özünü ələ salmaq kimi bir şeydir.
Sual: Ədəbi fəaliyyətinizi davam etdirəcəksiniz, yoxsa artıq siyasətlə tam olaraq məşğul olacaqsınız?
Cavab: “Qəbiristanlıqlar: Ölülər kitabı 3” yeni çıxıb, siyasətlə yanaşı ədəbiyyat da yaradılır.
Özəlləşdirmənin nəticələrinin ləğvi, oliqarxların və “milli sərvətin 71%-nə sahib olan iki min super varlı ailənin” əmlakının yadlaşması ilə bağlı adi ifadələrlə yadda qalan Edvard Veniaminoviç Sanders!
Dördüncü dairə
Ola bilsin ki, ideoloji cəhətdən Limonov Ştrasserin “Qara Cəbhədən” olan solçu faşistləri ilə yaxın mövqedə idi. Onlar həmçinin bölünmüş ölkənin və yarımhərbi qüvvələrin revanşist əhval-ruhiyyəsindən istifadə etdilər. Lakin NSDAP-ın sol qanadının niyyətləri sağçıların niyyətləri ilə ziddiyyət təşkil etdi və “SA Rem” rəhbəri kimi bütün ştrasserlər məhv edildi. Bu olay tarixə “Uzun bıçaqlar gecəsi” kimi yazılmışdır. Lakin Ştrasser və Mussolininin Limonovla ümumi cəhətləri təkcə bu deyil. Onlar həm də öz dövlətlərinin imperialist siyasəti ilə ümumi həmrəyliyi bölüşürlər.
2016-cı ilin yanvar ayından mart ayına qədər Limonov humanitar yardımı koordinasiya etmək üçün Strelkov & Co.-dan toplanmış 25 Yanvar Komitəsində çalışıb. 2016-cı ilin noyabrından 2020-ci ilin fevralına qədər o, “RT” (Russia Today) dövlət televiziya kanalının saytının rus dilindəki versiyasında köşə yazarı olub. Təxminən eyni vaxtda (2015-ci ildən) Limonov “sistemsiz solçu” kimi dövlət televiziya kanallarında Putin Rusiyasının super eqosu kimi çıxış edərək Prezident Administrasiyasının səsi kimi çıxış etməyi bacardı.
2015-ci ildə Solovyovun proqramında efirdə Limonov birbaşa olaraq xalq respublikalarının qoşunları tərəfindən Mariupolun tutulmasının zəruriliyindən, müharibənin qalibiyyətlə sona çatmasından söz açaraq Kiyev üzərində Rusiya bayrağının dalğalanmasından danışır və dayandıran Minsk razılaşmalarının ləğvini tələb edir.
Müharibəyə hə! Kiyevə kimi çatacağıq!
2017-ci ildə “60 dəqiqə” verilişində Limonov əvvəldən tirad deyir ki, Ukrayna dövlət kimi mövcud deyil və Rusiyaya əhalisinin əksəriyyəti rusdilli olan regionlar şəklində “müstəmləkələr” verməlidir. Ukraynalıların “ölü” olması üçün qaz nəqlinin dayandırılmasını tələb edir və onu imperialist parçalamaq üçün Ukraynaya ərazi iddiası olan ölkələrin hərbi ittifaqı yaratmağı təklif edir. Təbii ki, hamısı “milli maraqlar” naminə. Paralel olaraq, Limonov Ukrayna nümayəndəsinə və britaniyalı publisistə qarşı kobudluq edir.
Bəli, imperiya! Ruslar, irəli!
Demək olar ki, həm Solovyov, həm Skabayeva, həm də Popov (“Rossiya-1 kanalında “60 dəqiqə” verlişinin putinist təşviqatçı aparıcıları) Limonovun sözünü kəsməyərək, istehza ilə onunla razılaşdılar. Çünki loyal verilişlərin aparıcılarının nə etdiyi yaxşı məlumdur. Yalnız bir şəkildə RF rəsmi mövqeyinə “qarşı çıxmaq” lazımdır. Limonovun NBP-də bu qədər uzun müddət ərzində ideyalarının imperialist maraqlar əsasında möhkəmdəndirərək cərəyanın ideoloji axınına vaxtında daxil olaraq, real olaraq parlamağa başlamışdı. Məhkəmədəki təlxək kimi, Limonov hər dəfə daha radikal oldu. Lakin şahinlərin vaxtı 2018-2019-cu ilə qədər başa çatdə. Əgər digər milli-bolşeviklər, xüsusən də “Həqiqət uğrunda” partiyasını qeydiyyatdan keçirən Zaxar Prilepin, kukla strukturlarında uğurlu karyera qurmaq qərarına gəldi. Sonra Limonov olduğu kimi eyni şeyi söyləməyə davam etdi. Eduardın yeganə məqsədi, bütün keçən illəri söyləyərək, yalnız imicini qoruyub saxlamaq və vəziyyətin xatirinə dəyişmək niyyətində deyildi.
Beşinci dairə
Yuri Dyudun ən məşhur ictimai müsahibəsində Limonov artıq modernist-inqilabçı kimi deyil, 90-cı illərin və 00-cı illərin əvvəllərindəki Rusiyanın bir parçası, həyatdan daha müdrik, bir relikt kimi danışır. 2019-cu ilə qədər, Donbass müharibəsi zamanı siyasi avantürada həm bacarıqlı, həm də ideoloji cəhətdən məğlub olan Limonov, tamamilə əmtəələnmiş gənc müxalifətçilərin yeni nəsli üçün tədqiqat obyektinə çevrildi. Afroamerikanlı ilə ayaqyolunda oral sekslə məşğul olması haqqında suallar onun siysi karyerasına həm böyük zərbə, həm də geniş suallar doğurdu. Rus dünyası, millətçilik, güclü imperiya dövləti, böyük kapitala kortəbii nifrət Limonovu bir fenomenə döndərdi. Təbii ki, Limonov köhnə rejimin siyasi binarlarına münasibətini nə qədər inkar etsə də, yuxarıda qeyd olunanların hamısı istənilən sol-faşist ideologiyasının təməl daşıdır.
Milli bolşeviklərin ritorikasında kortəbii solçuluğun olmadığını söyləmək sadəlövhlük olardı. Amma əgər 90-cı illərdə “NBP”-nin sənət layihəsi Sov.İKP-nin dağılan fraqmentlərinə və güclənən neoliberallara bir növ postmodern alternativ rolunu oynasaydı, bunu bu cürə saymaq olardı. Daha sonra 20-ci illərdə siyasi dekonstruksiya ehtiyacı yox oldu. “Pussy riot”un ifasında absurdizm buna nümunələrdən biridir. İndi nəinki bir təxribatçı-rəssam və ya Avroranı mühasirəyə alan milli bolşevik, həm də bizim hər birimiz prinsipcə istənilən bəhanə ilə oturaq aksiya keçirərək oranı mühasirəyə ala bilərik. Moskva işi və “Şəbəkə” (Rusiya Federasiyasında “qadağan edilmiş təşkilat”) buna sübutdur.
Limonov tamamilə bu reallıqdan çıxdı. Onu küçə siyasəti, tələbə etirazları, seçkilər maraqlandırmırdı. Milli-bolşeviklər yalnız “öz” siyasi məhbuslarına, “öz” gündəmlərinə uyğun gəlir. Milli-bolşeviklər isə ya ksenofobik hərəkətlərə (Sankt-Peterburqdakı Latviya səfirliyi yaxınlığında keçirilən piket) və ya Moskvada marjinal solçular üçün ənənəvi olan antikapitalizm yürüşlərinə diqqət yetirərək, artıq sərbəst toplaşmaq hüququ uğrunda aksiyalar təşkil etmirdilər. “Digər Rusiya” bu günə qədər Şərqi Avropanın alt-hüquqçuları ilə (64 Bölgənin Macarıstan Gənclər Hərəkatı və Falanksdan Polşa neonasistləri) əməkdaşlıq etməyə davam edir, Sol Cəbhə ilə birlikdə “ümummilli” təşkilata qarşı təşkilat komitələrində iştirak edir. Aprelin 22-də səsvermə və Priqojin holdinqinin bloqlarında “qızıldayan liberallara və ağılsız komsomolçulara” qarşı çıxmaq. Amma rəhmətlik Limonovun bunların heç biri ilə əlaqəsi yoxdur.
Deyirlər ki, düşmənə ən azı ideoloji-taktiki sabitliyinə görə hörmət etmək lazımdır. Eduard Veniaminoviç Limonov adlı məhsul jest estetikasının məzmunundan, obrazın reallıqdan, soyuq hesablamadan sarsıdıcı şəkildə tam üstünlük təşkil etdiyi, inqilabi sadəlövhlük və faciə ilə dolu bir həyat yaşadı. Limonov onun imperialist və millətçi baxışları, siyasi hərəkətləri, eləcə də onun törətdiyi mizoginistik çirkinliklər nəzərə alınmadan sadəcə yazıçı və ya ifaçıya bölünməməlidir. Limonov heç vaxt özünün arzusunda olduğu lider olaraq rus dünyasını görməyəcək. Onun fikrincə, Rusiyanın iqtisadi rıçaqlarını rus fəhlələrinə qaytarmalı olan özəlləşdirmənin nəticələrinə yenidən baxılmayacaq. Rus millətçilərinin indiki nəsli Limonova mükəmməl anti-burjua ziyalısı və saçları qırxılmış ardıcılların əhatəsində faşist lider obrazını birləşdirməyə imkan verən zəngin və müxtəlif fondan məhrumdur. Ümid edirəm ki, Rusiyada siyasi etirazların və avtoritar dövlətin gücləndiyi yeni dövrdə libertar solun rəqibi təkcə Mixail Svetovun (sağ lbertarian) davamçıları kimi qızılı libertar ikiüzlü gənclər deyil, həm də Eduard Limonov kimi vicdanlı və səmimi sağçılar olacaq.
Heç vaxt yetkinləşməyən Savenko müsahibəmi bu sözlərlə bitirdi:
Yaxşı, mən sənin qarşında borcumu yerinə yetirdim.
Sənin, Eduard Limonovun.
antidoqma 
Bir şərh yazın